Artikelen

Solidariteit en verzekeren

Een artikel uit het jaarboek 2019 van drs. J.A. Schaffers en dr. E.D. Karssing. Big data en data & analytics bieden veel kansen. Ook voor verzekeraars. Natuurlijk zijn
er zorgen. Bijvoorbeeld rondom privacy. Daarvoor wordt aandacht gevraagd met de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Marjan Slob maakt zich in een column in de Volkskrant echter drukker “om een ander effect van al dat gezoek naar patronen in bijeengegaarde informatie over groepen mensen: de uitwerking daarvan op onze solidariteit”.

Compliance Risk Management

Een artikel uit het jaarboek 2019 van R.J.H. Stappers CCP EMoC. In 2005 heeft Laurent in het Tijdschrift voor Compliance nr. 6 een artikel geschreven over Compliance Risk Management (CRM). Destijds was dit artikel een eerste handreiking over dit onderwerp en hoewel het artikel vooral gaat over de Compliance Risk Assessment (CRA) lijkt het nog altijd relevant. Reden genoeg om Laurent uit te nodigen om te reflecteren op dit artikel en in te gaan op de nodige ontwikkelingen in de tussenliggende periode van bijna vijftien jaar compliance-ervaring.

Compliant of complicit?

Een artikel uit het jaarboek 2019 van mr. P.C. Verloop en mr. dr. E.M. Witjens. Op grond van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (verder: Wwft) hebben financiële instellingen (o.a.) vergaande verplichtingen tot het verrichten van (cliënten)onderzoek en het monitoren van verdachte (voorgenomen) transacties en transactiepatronen. Het niet op een juiste wijze, of niet tijdig vervullen van die verplichtingen kan onder omstandigheden leiden tot strafrechtelijke aansprakelijkheid.

Behavioural Risk: het blootleggen van root causes van ongewenst gedrag

Een artikel uit het jaarboek 2019 van dr. W.W. Scholten. Er zijn grofweg twee categorieën ongewenst gedrag te onderscheiden: ongewenst gedrag voortkomend uit doelbewuste handelingen gericht op het dienen van het eigenbelang, zoals het vergroten van iemands machtsbasis, status of zelfverrijking. Voorbeelden daarvan zijn het openen van valse bankrekeningen in de VS (Wells Fargo), het manipuleren van de Liborrente in de UK (waarbij onder meer RBS en Rabobank bij betrokken waren) of buiten de bankensector het sjoemelen met de uitstootwaarden van dieselauto’s bij Volkswagen. Het gaat hier om actief non-compliant gedrag. Ongewenst gedrag kan tevens een uitkomst zijn van een optelsom van niet-bewust, maar wel incompetent en nalatig gedrag waardoor ernstige omissies ontstaan, zoals geconstateerd bij de Australische Commonwealth bank, maar ook bij ING bank.

De Commissie Ethiek bij de Rabobank

Een artikel uit het jaarboek 2019 van drs. F.M. Rost van Tonningen en drs. S.J.P. Louwers. Dit artikel beschrijft opzet en werking van de ‘ethische infrastructuur’ van de Rabobank, de wijze waarop de Rabobank omgaat met ethische dilemma’s, de voordelen die deze werkwijze biedt, en de uitdagingen en toekomstige mogelijkheden ervan. Het op diverse niveaus methodisch bespreken van ethische dilemma’s is een functie die (nog) niet door wet- en regelgeving wordt vereist, maar die wel onontbeerlijk is voor het beoogde herstel van vertrouwen in de financiële sector. Omdat dit belang verder strekt dan alleen dat van de Rabobank, is kennis van onze ervaringen nuttig voor anderen die hiermee aan de slag willen.

CDD anno 2019

Een artikel uit het jaarboek 2019 van mr. M. Elmas CCP, mr. D.J. Rogozinski en J.T.M. Vis MSc. In dit artikel wordt allereerst vanuit een helikopterview de principiële uitgangspunten van CDD besproken. Daarbij wordt vooral stil gestaan bij het ‘waarom van CDD’ en de ‘zachte zijde’ in plaats van de ‘harde’ zijde van wet- en regelgeving. Vergelijkbaar met de ontwikkelingen zoals die in de laatste tien jaar in het vakgebied van compliance, in brede zin, zichtbaar waren.

In dit artikel delen de auteurs bovenal hun ervaringen in de praktijk op CDD-gebied bij diverse financiële instellingen. Aanvullend wordt er vanuit een voornamelijk privaat oogpunt ingegaan op de belangrijkste recente wettelijke wijzigingen (AMLD4 en Wwft 2018) en de aanstaande wijzigingen op basis van AMLD5. Daarbij wordt de impact en de vertaalslag naar de praktijk benoemd zoals de auteurs deze voorzien.

De Agile compliance officer

Een artikel uit het jaarboek 2019 van B. van Oirsouw MSc. Agile betekent vrij vertaald zoiets als ‘wendbaar’, of ‘flexibel’. Agile maakt het voor bedrijven mogelijk om met doorlopende verandering om te gaan. In een steeds onzekerder wordende wereld, bieden Agile methodes aangrijpingspunten om (projectmatige) werkzaamheden beter uit te voeren dan ‘traditionele’ aanpakken. Door Agile te werken kunnen organisaties bovendien sneller reageren op veranderende behoeften van stakeholders, waaronder klanten. Daarom is Agile belangrijk voor iedereen die werkzaam is in een omgeving met snel veranderende behoeften.

Witwassen: een Europees probleem

Een artikel uit het jaarboek 2019 van dr. mr. ir. R.J. Hoff, drs. R.M. Jansen RO CIA en C.M.M. Dijkstra MSc. Het toezicht ter voorkoming van financieel-economische criminaliteit staat, mede vanwege recente casussen zoals de Letse ABLV casus en de Maltese Pilatus Bank casus, in de spotlights. Deze cases onderstrepen het grensoverschrijdende karakter van witwassen en terrorismefinanciering en van het belang van een internationale aanpak. Echter, in Europa is het toezicht op de  naleving van de regelgeving ter voorkoming van witwassen en terrorismefinanciering belegd bij nationale toezichthouders. Die situatie staat steeds meer onder druk: “De strijd tegen dubieuze geldstromen gebeurt op ‘extreem heterogene wijze’”. In dit artikel gaan we eerst in op het huidige Europese kader ter voorkoming van witwassen en terrorismefinanciering (AML/CFT3-kader), waarna we twee cases bespreken die mede aanleiding zijn geweest voor een herbezinning op dit kader.  Hierna gaan we in op deze Europese ontwikkelingen, die ook invloed zullen hebben op de Nederlandse situatie.